Lijfrentes: nooit aan beginnen…
LIJFRENTES – WAT MOET JE ER MEE ?
Dat is geen gekke vraag, die in de aanhef wordt gesteld. Want waarom vraagt nooit iemand zich af wie in godsnaam dit soort producten heeft verzonnen en op de markt gebracht?
Laten we daar eens achter zien te komen, waarmee misschien het totaalplaatje ontstaat dat ons beter voorbereidt op het ontdekken van de vele valkuilen waarmee dit product wordt omringd.
VERVOLG
Was er al een vraag naar dit product of werd er eerst een aanbod gecreëerd? Ik vermoed het laatste, toen handige verzekeringsjongens in een periode waarin mensen gingen sparen voor hun oude dag ontdekten dat oppotten daartoe niet de aangewezen weg was.
Ze verzonnen de lijfrente, waarbij er aan het jaarlijks uitkeren van bij hen ondergebracht spaargeld en het inhuren van goede rekenaars al gauw bleek dat er ook nog fors aan te verdienen viel. Het aanbod was er dus waarna vervolgens werd gekeken of er ook nog een vraag kon worden gecreëerd.
Die vraag kwam spoedig op gang. Want de eenvoudige burger die op zijn pensioengerechtigde bleef zitten met 100.000 euro aan gespaard geld, begon zich af te vragen hoe hij dat over de rest van zijn leven zou moeten verdelen. Delen door 10, of 20 nog te leven jaren? En hoe zat het dan met de rente over een slinkend bedrag? Kortom, tijd voor de professional om de simpele burger gek te gaan maken.
Zo ontstonden de lijfrentes, die eerst door verzekeringsmaatschappijen maar later ook door banken werden aangeboden, met lokkertjes van in de ogen van de burger onbegrijpelijk hoge maandelijks uit te keren bedragen gedurende ook nog over een zelf te kiezen periode. Wat die burgers niet wisten, was dat er desondanks toch fors op hen werd verdiend. Maar dat hadden wiskundigen in dienst van die bedrijven de managers daarvan al voorgerekend en weten weg te moffelen.
NU NOG DE OVERHEID
De overheid wordt wakker en wil er ook wel aan verdienen. Hoe zorgen zij er voor dat de vetpot van de maandelijks te belasten extra pensioeninkomsten hun neus niet voorbij gaat? Door het sparen daarvoor aan te moedigen met aftrekbare premies. Gebracht als een edel motief, maar in feite een jezuïetenstreek.
VOOR KOSTWINNERS OF ALLEENSTAANDEN ALLES OKAY
Voor deze groep komt zelfs een slechte rekenaar in dienst van de overheid er wel uit. Tot het pensioen: aftrekken premie. Met pensioen: gewoon de pensioeninkomsten extra belasten en het voorschot fors terugverdienen. De overheid heeft geen keus.
WETGEVING
Fors verdiend maar te kort gespaard? Geen probleem, want ondanks dat komt de overheid niets tekort. Even wettelijk regelen dat de lijfrente-uitkeringen mimimaal 5 jaar moeten lopen. Want daar ligt gemiddeld het break-even point. Klaar is kees. Na die 5 jaar is het kassa.
GETROUWDE OF SAMENWONENDE STELLEN MOETEN OPPASSEN
Nu wordt het oppassen geblazen, want de overheid wil blijven scoren.
Hebben beide partners een inkomen en verdient de een fors meer dan de ander? Dan trekken we de premie natuurlijk af bij de meest verdienende. En op ons 65ste doen we het precies andersom. En duurt het wat langer voordat de overheid het heeft terugverdiend.
Helaas begint dat in de praktijk te wringen, want verschillen in inkomen kunnen zowel voor als na het pensioen (enorm) verschillen. Het laat zich raden dat zich nu een groot aantal scenario’s voor onze ogen afrolt. En de overheid raakt in paniek. Probeert hier grip op te krijgen. Want de vetpotten kunnen wel eens gaan tegenvallen. Ook de break-even punten onttrekken zich aan het (in)zicht.
DE TOREN VAN BABYLON – RAADSELACHTIGE WETGEVING
Er wordt een warboel aan wetgeving geproduceerd. Om de zaak onder controle te krijgen (houden). Met als gevolg: niemand begrijpt er meer iets van. Bij rechtszaken die nu met de regelmatig de klok worden gevoerd – hoe kan het ook anders – circuleert dit lijstje: caroussel (klik even). Waarvan acte.
DE DOCUMENTEN VAN DE VERZEKERAARS
De lijfrenteverstrekkers doen of hun neus bloedt. Zijn wel bereid documenten te verstrekken waarop een verzekeringnemer, een begunstigde en de verzekerde wordt genoteerd.
Een begunstigde omschrijven zij als iemand aan wie zij uitkeren en/of bestempelen als nabestaande van de verzekeringnemer (hier begint de verwarring al).
De verzekeringnemer bepaalt wie de verzekerde is en de uitkering krijgt.
Begrijpt u er nog iets van? Het vermoeden bestaat dat men bezig is een rookgordijn op te trekken…
Verder noteren ze het eindbedrag dat bij het met pensioen gaan is gespaard. Natuurlijk hopen ze dat u bij hen ook de lijfrente laat uitkeren, maar u bent daartoe niet verplicht.
Verder vermeldt het document niets meer. Dus ook niets over diegene bij wie de premie is belast. Na 30 jaar weet u dat ook niet meer.
HET RENTEBEDRAG VOOR HET PENSIOEN VASTPINNEN
Er wordt u een voorstel gedaan voor een rentepercentage. Een halve procent meer of minder kan daarbij al aardig in de papieren lopen. Ik heb het meegemaakt dat een plaatselijke verzekeraar (zo ging dat vroeger) daarop bijna een ton verdiende. De man woont inmiddels in een prachtige villa.
Bij banken en verzekeraars zou onderlinge concurrentie ze in toom moeten houden. De vraag is of de vrije markt naar behoren functioneert. Laat het anders eens doorrekenen door een wiskundige.
DE BEGUNSTIGING – HET PAARD VAN TROJE
Nog steeds laten belastinginspecteurs zich leiden door de begunstiging, is mij gebleken. Ze moeten toch wat, zou je haast denken. Verder begrijpen zij er ook niets meer van. Maar er zitten exemplaren tussen die desondanks de wijsheid in pacht denken te hebben. Ik heb daar zojuist op mijn weblog een stukje over geschreven. Dus u bent gewaarschuwd!
LIJFRENTES VAN HET OUDE EN HET NIEUWE REGIEM
Door ervaring wijs geworden bleken de inkomsten tegen te vallen voor de overheid. De coulantie ten aanzien van gouden handdrukken en het laten uitkeren van de opgespaarde lijfrente aan de kinderen verdween bij nieuwe wetgeving (!) over lijfrentes.
ONS VERHAAL
Lijfrentes over beide partners verdeeld. Helaas keurt de belastinginspecteur dat niet goed. In overleg met de verzekeraar de begunstiging aangepast. Nu zou het wel goed komen. Nee dus. Proces gevoerd. Gerechtshof met achter de tafel zes (!) personen (rechters en een griffier, vermoed ik). Vanwaar dit machtsvertoon? U mag het zeggen…
UITSPRAAK VAN HET GERECHTSHOF: VREEMDE LOGICA
Uitspraak van de grote deskundigen: de uitgekeerde lijfrentes moeten worden belast bij diegenen bij wie de vroegere (30 jaar geleden, soms) premie is afgetrokken. Ongeacht de begunstiging, want die doet niet ter zake. U wordt daarmee gewoon belazerd, dus. Door de fiscus en de lijfrenteverzekeraars.
De logica achter de uitspraak ontgaat mij echter, want wie wordt hier nou beter van? Geen van beide partijen, veelal. Ik kan het zo voorrekenen, voor een aantal casussen.
ONS ADVIES AAN DE BELASTINGDIENST
Doe eens normaal. Maak het niet zo ingewikkeld. Behandel partners die in gemeenschap van goederen zijn verbonden als een rechtspersoon. Tel hun pensioeninkomens bij elkaar op en maak aparte aanslagtabellen voor die groep. Ik kan het zo (tegen betaling van een fee) voor u uitrekenen, dat u daar niets aan tekort hoeft te komen. Daal neer vanuit Het Slot (Kafka) en beweeg u weer tussen de gewone mensen.
ONS ADVIES AAN PARTNERS MET EIGEN LIJFRENTES
Sparen tot het pensioen zou nog kunnen, vanwege de (recent beperkte) aftrekbaarheid. Neem daarna de minimale periode in acht, maar laat de lijfrentebedragen niet uitkeren. Zet het restbedrag in een keer op een spaarrekening en doe er mee wat u wilt.
BIJLAGEN
Geïnteresseerd in wat berekeningen, over break-even points? Ik laat ze even zien. En ontdek de schofterige bedragen die de overheid aan u verdient.
TOELICHTING:
Eenmalig (in 198485) heeft mannelijke partner, met een iets hoger dan modaal pensioen inkomen, verdiend aan de aftrekbaarheid. Dit bedrag contant gemaakt naar 2004. In dat jaar startte de uitkering van deze lijfrente. Bij een iets hoger dan modaal pensioen haalt (schraapt) de overheid in krap 14 jaar (zo lang hebt u nog wel te leven) een meer dan dubbele winst binnen! Vergelijkbaar met de zwendel van dorpsverzekeraar – even terug in dit artikel.
Dit had voorkomen kunnen worden door het bedrag bij uitkering in een keer op te nemen. Ook andere scenario’s zijn mogelijk. Maar we laten het hierbij. Kortom, hier is ook nog sprake van willekeur.
TOT SLOT
Lijfrentes: begin er niet aan. Het zijn wanproducten, waar forse winsten op worden gemaakt. Ook door de Overheid.
Maar niet door u !!!!!